शहडोल मेडिकल कॉलेजमध्ये रविवारी रात्री जन्मलेलं एकाच हृदयाचे दोन जुळे जुळे बालक सोमवारी रात्री 3 वाजता मरण पावले आहेत. मेडिकल कॉलेजचे अधीक्षक डॉ. नागेंद्र सिंह यांनी सांगितले की एकाच हृदयावर जगणे या बालकांसाठी अशक्य होते. जुळ्या बालकांना जन्म देणारी आई सुरक्षित आहे. शहडोल मेडिकल कॉलेजमध्ये रविवारी अनूपपूर जिल्ह्यातील कोतमा येथील वर्षा जोगी (२५ वर्ष) यांना भर्ती करण्यात आले होते. सायंकाळी ६ वाजता महिलेचे ऑपरेशन करण्यात आले. यात दोन असे जुळी बालक जन्माला आले ज्यांचे शरीर वेगवेगळे होते, पण हृदय एकच होते.
अशा बालकांचा जन्म कसा होतो?
डॉ. नागेंद्र सिंह यांनी स्पष्ट केले की असे प्रसंग क्वचितच घडतात, ज्यामध्ये दोन वेगवेगळे गर्भ गर्भाशयामध्ये एकमेकांना चिकटतात, त्यामुळे अशी परिस्थिती निर्माण होते. एक हृदयावर जन्मास आलेल्या दोन बालकांना जिवंत ठेवणे खूप कठीण होते. मेडिकल भाषेत अशा नवजात मुलांना सीमेंस जुळे असेही म्हणतात.
परिवाराने वेळीच कळवले नव्हते की ते दोन वेगवेगळे नाहीत
अनूपपूर जिल्ह्यातील कोतमा येथील वर्षा जोगी (२५) यांना त्यांचे पती रवी जोगी प्रसूतीसाठी रविवारी मेडिकल कॉलेजमध्ये घेऊन गेले. सायंकाळी सुमारे ७ वाजता प्रसूतीचे ऑपरेशन करण्यात आले. या दरम्यान जुळे मुलं जन्माला आली. कुटुंबीयांनी सांगितले की नियमित तपासणीदरम्यान डॉक्टर हे सांगत होते की मुलं जुळी आहेत, परंतु दोन्ही एकत्र आहेत याचा उल्लेख केला नव्हता. तर डॉक्टरांचे म्हणणे आहे की असे प्रकरण जगातील १ लाख बाळांमध्ये एक घडते.
२०१८ मध्ये केले होते प्रेमविवाह
जुळ्या बाळांच्या वडिलांचे नाव रवी आणि आई वर्षा यांनी २०१८ मध्ये प्रेमविवाह केला होता. घरचे या विवाहाने खुश नव्हते. त्यामुळे दोघांनी कोर्टमध्ये लग्न केले. त्यानंतर दोघेही रायपूर येथे गेले. तेथे मजुरी करून जीवन जगू लागले. वर्षाने सांगितले की लग्नाच्या काही वर्षांनंतर कुटुंबासोबत राहिलेली नात पुनश्च चांगली झाली होती. बालकांचा जन्म झाल्यानंतर वर्षाने म्हटले होते, लग्नाच्या ६ वर्षा नंतर बाळ झाले आहेत. देवाने दिले पण असे दिले. आता फक्त इतकी इच्छा आहे की दोन्ही आपापल्या पद्धतीने जगतील. त्यांचे उत्तम उपचार व्हावे.
अतरून रक्ताचा त्रास
रवीने सांगितले की माझ्या पत्नीला रक्त कमी होते. त्यामुळे तिला गर्भ धारण करण्यात अडचण येत होती. रायपूरमध्ये तिचा उपचारही सुरू होता. अनूपपूरमध्येही काही डॉक्टरांना दाखवले होते. तिथे असे सांगण्यात आले होते की मुले जुळी आहेत, परंतु अशा स्थितीत आहेत हे मात्र सांगितले नव्हते.
अशा अवस्थेत ऑपरेशन ही देखील अवघड – डॉ. नागेंद्र सिंह
डॉ. नागेंद्र सिंह यांनी सांगितले होते की दोन्ही मुले छातीशी जोडलेली आहेत. त्यांचे शरीर सहसाच्या पद्धतीने विकसित होऊ शकले नाही. त्यांच्या शारीरिक रचनेमुळे ऑपरेशन करणे देखील कठीण होते. नवजात बालकांचे शरीर छातीच्या जवळून एकमेकांशी जुळलेले होते, परंतु हृदय एकच असल्याने त्यांची स्थिती सामान्य नाही. सध्या नवजात बालकांना एसएन्सीयू वॉर्डमध्ये ठेवण्यात आले आहे. मुले छातीशी चिकटलेली आहेत. या स्थितीला थोरॅगोपेजिस असे म्हणतात. एक लाखात असा एकाच मुलाचा जन्म होतो. अशा मुलांची स्थिती गंभीर असते.
डॉक्टर म्हणाले अशा नवजात बालकांना सीमेंस जुळे म्हणतात
डॉ. नागेंद्र सिंह यांनी सांगितले की असे प्रकरणे कधी कधीच समोर येतात. अशा नवजात बालकांना सीमेंस जुळे असेही म्हणतात, ज्यामध्ये सुरुवातीलाच गर्भाशयात दोन वेगळे गर्भ एकमेकांना चिकटतात, त्यामुळे अशी परिस्थिती निर्माण होते. अशा मुलांचा पुढचा जीवन प्रवास अत्यंत कठीण असतो.
